🌾 Kombajn ANNA – legenda polskich pól i niezawodny pomocnik rolnika

Każdy, kto wychował się na wsi w latach 80. i 90., zna ten charakterystyczny dźwięk pracy kombajnu ANNA Z-644.
Maszyna ta stała się symbolem polskiego rolnictwa przełomu epok – czasów, kiedy trwałość, prostota konstrukcji i pomysłowość inżynierów liczyły się bardziej niż elektronika i komfort kabiny.

Do dziś kombajn ANNA można spotkać w wielu gospodarstwach – nie tylko jako relikt przeszłości, ale jako w pełni sprawny sprzęt do zbioru ziemniaków, który po odpowiedniej konserwacji nadal świetnie spełnia swoje zadanie.

W tym artykule przyjrzymy się historii, budowie i działaniu ANNY, a także temu, jak dbać o tę legendarną maszynę, by nadal służyła przez kolejne sezony.

🏭 Historia kombajnu ANNA Z-644

Kombajn ANNA Z-644 był produkowany przez Fabrykę Maszyn Żniwnych w Kutnie (FMŻ), później znaną jako Agromet Kutno.
Pierwsze modele pojawiły się w drugiej połowie lat 70., a produkcja trwała aż do końca lat 90.

W tamtym okresie Polska potrzebowała taniego, prostego i niezawodnego kombajnu do zbioru ziemniaków, który mógłby współpracować z popularnymi ciągnikami rolniczymi, takimi jak Ursus C-360 czy Zetor 7211.
FMŻ Kutno doskonale odpowiedziała na te potrzeby, tworząc konstrukcję trwałą, łatwą w obsłudze i serwisowaniu.

🚜 ANNA Z-644 – konstrukcja i działanie

Kombajn ANNA to maszyna jednorzędowa, przeznaczona do wykopywania, czyszczenia i sortowania ziemniaków w jednym przejeździe.
Mimo prostoty konstrukcji, jej działanie było przemyślane i skuteczne.

🔩 Główne elementy kombajnu ANNA:

Przystawka kopiąca – podcina redlinę i podaje ziemniaki wraz z ziemią na przenośnik taśmowy.
Przenośnik wibracyjny (sitowy) – oddziela ziemię i drobne kamienie od bulw.
Bęben oczyszczający – usuwa resztki łęcin i grud ziemi.
Taśma sortująca – pozwala na ręczne odrzucenie uszkodzonych ziemniaków lub kamieni.
Elektryczny podajnik boczny (taśma wyładowcza) – transportuje czyste ziemniaki do skrzyni lub przyczepy.

Maszyna współpracuje z ciągnikiem wyposażonym w wał odbioru mocy (WOM 540 obr/min) i układ hydrauliczny.
Napęd taśm, bębnów i przenośników przekazywany jest mechanicznie i hydraulicznie, co pozwala na regulację prędkości i dostosowanie pracy do warunków polowych.

⚙️ Parametry techniczne ANNA Z-644

Parametr	Wartość
Typ maszyny	Kombajn jednorzędowy do ziemniaków
Producent	FMŻ Kutno / Agromet Kutno
Model	ANNA Z-644
Napęd	z WOM (540 obr./min)
Masa własna	ok. 1950 kg
Wydajność robocza	0,2–0,4 ha/h
Zapotrzebowanie mocy	min. 30–35 KM
Zbiornik (taśma wyładowcza)	do 500 kg ziemniaków
Liczba osób do obsługi	2 (operator i osoba sortująca)

🔧 Prosta, ale genialna konstrukcja

To, co wyróżnia Annę spośród wielu ówczesnych maszyn, to nieskomplikowana budowa.
Każdy rolnik, który choć trochę znał się na mechanice, potrafił samodzielnie naprawić tę maszynę – bez potrzeby drogich serwisów czy komputerów diagnostycznych.

Elementy mechaniczne, takie jak:

taśmy transportujące,
łańcuchy napędowe,
łożyska i przekładnie,
były dostępne niemal w każdym sklepie rolniczym i można je było łatwo wymienić.

Do dziś wielu użytkowników twierdzi, że ANNA to „kombajn, który można rozebrać i naprawić młotkiem i kluczem 17” – i w tym tkwi jej siła.

🧩 Najczęściej wymieniane części w kombajnie ANNA

Choć ANNA uchodzi za niezwykle trwałą, z biegiem lat niektóre podzespoły wymagają regularnej wymiany.
Do najczęściej zużywających się należą:

Łańcuchy napędowe i rolkowe – przenoszą ruch pomiędzy przekładniami.
Zębatki i koła łańcuchowe – ulegają zużyciu przez pył i piasek.
Łożyska wałów i taśm – pracują w trudnych warunkach, często bez osłon.
Taśmy transportowe (gumowe i drabinkowe) – z czasem pękają lub się rozciągają.
Zgarniacze i listwy gumowe – zużywają się w kontakcie z glebą.
Hydrauliczne przewody i siłowniki – narażone na ciśnienie i starzenie gumy.

Wszystkie te elementy są nadal dostępne w sklepach z częściami rolniczymi, m.in. w części Anna – wysokiej jakości zamienniki.

🧠 Jak dbać o Annę, żeby służyła kolejne dekady?

Kombajn ANNA, choć prosty, wymaga podstawowej troski.
Prawidłowa konserwacja sprawia, że nawet maszyna z lat 80. potrafi pracować bezawaryjnie przez cały sezon.

🔧 Praktyczne wskazówki:

Regularnie smaruj łożyska i punkty ruchome.
Po każdym sezonie dokładnie oczyść maszynę z ziemi, resztek i błota.
Zabezpiecz taśmy i łańcuchy olejem lub smarem.
Sprawdź stan przewodów hydraulicznych i złączek.
Przechowuj Annę pod dachem – wilgoć to największy wróg metalu i gumy.

Rolnicy często podkreślają, że ANNA potrafi odpalić po 10 latach postoju – jeśli tylko była dobrze zakonserwowana po sezonie.

🚜 Dlaczego rolnicy wciąż kochają Annę?

Mimo upływu czasu, ANNA ma status maszyny kultowej.
Powodów jest wiele:

Prostota obsługi – każdy ją zrozumie i naprawi.
Trwałość – stalowa konstrukcja i solidne komponenty.
Dostępność części – nie ma problemu z naprawą.
Niskie koszty eksploatacji.
Sentymetnalna wartość – wielu rolników zaczynało właśnie od ANNY.

Co ciekawe, na forach rolniczych często można znaleźć historie użytkowników, którzy modernizują Annę – dodając np. oświetlenie LED, elektryczny sortownik czy hydrauliczny rozładunek.
To dowód, że dobra konstrukcja się nie starzeje.

💬 Opinie użytkowników

„Mam Annę od 1991 roku, kupioną nową z Kutna. Przez 30 lat wymieniłem tylko taśmy i dwa łożyska. Nadal pracuje co sezon.”
— Andrzej, woj. lubelskie

„Nie ma drugiego takiego kombajnu. Prosty, tani w utrzymaniu, a robotę robi jak złoto.”
— Krzysztof, woj. podlaskie

„Zmodernizowałem Annę – mam pompę hydrauliczną z Zetora, światła LED i nową taśmę. I nie zamieniłbym jej na żadną nową maszynę.”
— Marek, woj. wielkopolskie

🛒 Gdzie kupić części do kombajnu ANNA?

Części do ANNY są wciąż dostępne w polskich sklepach rolniczych – zarówno oryginalne, jak i zamienne.
Szeroki asortyment znajdziesz m.in. w Grupie czescirolnicze.pl, gdzie dostępne są:

taśmy drabinkowe i gumowe,
zębatki, łańcuchy, rolki,
łożyska, tuleje, śruby,
zgarniacze, paski, elementy hydrauliki.

Sklep oferuje części do modeli ANNA Z-644 i Z-644/1

🕰️ ANNA dziś – maszyna z duszą

Choć nowoczesne kombajny do ziemniaków oferują automatyczne sterowanie, hydraulikę, komfortowe kabiny i większą wydajność, ANNA ma coś, czego nowym brakuje – prostotę i charakter.
Dla wielu gospodarstw to nie tylko maszyna, ale kawał historii, symbol dawnych czasów i dowód polskiej pomysłowości technicznej.

🌟 Podsumowanie

Kombajn ANNA Z-644 to prawdziwa legenda polskiego rolnictwa.
Łączy w sobie trwałość, prostotę i funkcjonalność, które sprawiły, że przez dekady był niezastąpionym narzędziem w gospodarstwach zajmujących się uprawą ziemniaka.

Dzięki łatwej dostępności części i możliwości samodzielnych napraw, ANNA wciąż znajduje swoje miejsce na wielu polach w Polsce – i nic nie wskazuje na to, by miała z nich zniknąć.

Bo jak mówią rolnicy:

„Nie każda ANNA to kobieta – ale każda potrafi dobrze pracować!” 😉